In Hoorn wordt op 4 mei jaarlijks de Stille Tocht gehouden waarbij honderden mensen de laatste route lopen die vijf mannen op 4 januari 1944 liepen. De vijf werden gedwongen naar de Grote Kerk te lopen waar ze geëxecuteerd werden door de Duitsers. Om hen te herdenken, en alle anderen die hun leven hebben gegeven voor onze vrijheid, organiseert Comité 40-45 Hoorn jaarlijks deze Stille Tocht (zie ook verhaal Executie voor de Grote Kerk).
De executie was wraak van de Duitsers. Op 30 december 1944 werd in Hoorn namelijk in de kapperszaak aan de Nieuwstraat de Nederlandse S.S.-Rottenführer George Herlee geliquideerd door leden van het verzet (zie verhaal Moord in een kapperszaak). De bezetter liet vijf willekeurige Nederlanders uit de gevangenis van Amsterdam naar Hoorn brengen en zichtbaar voor de hele bevolking door de stad lopen. Vervolgens werden de vijf mannen voor de Grote Kerk vermoord.
Hun namen zijn Johan Versfelt, Gerardus Jonker, Jacob Jansen, Hendrikus Immig en Johan Janssen.
De route die de gevangenen door het centrum van Hoorn moesten lopen
Het moet een verschrikkelijke laatste tocht voor de mannen zijn geweest. Om hen nooit te vergeten en als herinnering aan alle anderen die hun leven hebben gegeven voor de vrijheid, zijn langs de route vier beelden geplaatst: Afscheid, Woede, Wanhoop en Laatste Troost. Het zijn handen die uit de grond komen, gemaakt door kunstenares en verzetsvrouw Truus Menger-Oversteegen.
Op 4 mei 1990 zijn de beelden onthuld door mevrouw Jonker, een dochter van één van de gefusilleerden, in aanwezigheid van kinderen en kleinkinderen.
Monument Stille Tocht 1. Afscheid
Dit is het eerste beeld uit de serie van vier, gemaakt door kunstenares en verzetsvrouw Truus Menger-Oversteegen. De gebeeldhouwde handen staan langs de route die de vijf mannen moesten lopen op 4 januari 1944 voor ze door de Duitsers geëxecuteerd werden voor de Grote Kerk. De monumenten zijn een laatste groet aan het leven, maar ook een roep om hulp: ze waarschuwen tegen onrecht en oorlog. Margreeth van Hoorn, dichter en vriendin van Truus Menger, schreef bij elke hand een gedicht. Bij deze hand:
Afscheid
Tranen maken mijn wangen nat
mijn gevoelens leeg, mijn gedachten vol.
Ik moet afscheid nemen, maar ik weet niet hoe,
ik ben bang, ik ben moe.
Dit beeld is geplaatst op het plein tegenover de Westerdijk in Hoorn. Het monument is vanaf 2018 geadopteerd door OBS Socrates in Hoorn.
Monument Stille Tocht 2. Woede
Dit is het tweede beeld uit de serie van vier, gemaakt door kunstenares en verzetsvrouw Truus Menger-Oversteegen. De gebeeldhouwde handen staan langs de route die de vijf mannen moesten lopen op 4 januari 1944 voor ze door de Duitsers geëxecuteerd werden voor de Grote Kerk. De monumenten zijn een laatste groet aan het leven, maar ook een roep om hulp: ze waarschuwen tegen onrecht en oorlog. Margreeth van Hoorn, dichter en vriendin van Truus Menger, schreef bij elke hand een gedicht. Bij deze hand:
Woede
Ik maak een vuist tegen de wereld,
vol machteloosheid en verscheurende angst.
De laatste voetstappen duren het langst.
Dit beeld is geplaatst op het plein tegenover de Westerdijk in Hoorn. Het monument is vanaf 2018 geadopteerd door OBS Socrates in Hoorn.
Monument Stille Tocht 3. Wanhoop
Dit is het derde beeld uit de serie van vier, gemaakt door kunstenares en verzetsvrouw Truus Menger-Oversteegen. De gebeeldhouwde handen staan langs de route die de vijf mannen moesten lopen op 4 januari 1944 voor ze door de Duitsers geëxecuteerd werden voor de Grote Kerk. De monumenten zijn een laatste groet aan het leven, maar ook een roep om hulp: ze waarschuwen tegen onrecht en oorlog. Margreeth van Hoorn, dichter en vriendin van Truus Menger, schreef bij elke hand een gedicht. Bij deze hand:
Wanhoop
Ik wil leven, liefhebben, bestaan.
Ik ben jong, alles ligt nog open.
Waarom, o waarom,
mag ik niet meer hopen?
De hoek van het Achterom met de Gelderse Steeg is de locatie van dit monument. Het is vanaf 2018 geadopteerd door de OBS Montessori in Hoorn.
Monument Stille Tocht 4. Laatste troost
Dit is het vierde en laatste beeld uit de serie van vier, gemaakt door kunstenares en verzetsvrouw Truus Menger-Oversteegen. De gebeeldhouwde handen staan langs de route die de vijf mannen moesten lopen op 4 januari 1944 voor ze door de Duitsers geëxecuteerd werden voor de Grote Kerk. De monumenten zijn een laatste groet aan het leven, maar ook een roep om hulp: ze waarschuwen tegen onrecht en oorlog. Margreeth van Hoorn, dichter en vriendin van Truus Menger, schreef bij elke hand een gedicht. Bij deze hand:
Laatste troost
Leg je hand maar over mijn hand.
Hou me vast, geef me kracht.
Blijf bij me in wanhoop en eenzaamheid,
tot het is volbracht.
Op het Grote Noord, ter hoogte van de Cyriacuskerk, staat dit monument. Het is vanaf 2018 geadopteerd door Daltonschool De Tweemaster.
Meer weten over De Stille Tocht Hoorn? Klik hier
