Open Joodse Huizen Hoorn 30 april nu ook met avondvertellingen

Open Joodse Huizen|Huizen van Verzet Hoorn is dit jaar op woensdag 30 april van 10.00 tot 20.30 uur. Op het programma staan zestien vertellingen. Ze worden gehouden op twaalf verschillende locaties in en rond de binnenstad. Open Joodse Huizen is een jaarlijks terugkerend programma van sprekende herdenkingen. Vertellers, bezoekers en bewoners delen verhalen op plekken waar Joden of verzetsmensen woonden of werkten tijdens de Tweede Wereldoorlog. Er zijn dit jaar vijf nieuwe vertellingen. Hoorn is een van de 29 gemeenten waar deze vertellingen plaatsvinden. Organisator is Comité 40-45 Hoorn met ondersteuning van het Nationaal Holocaustmuseum in Amsterdam.

Het programma begint om 10.00 uur ’s morgens met drie vertellingen.

Op Kleine Oost 37 (voormalige Wapen van Hoorn) wordt het verhaal verteld over de geheime afluisterpost en telefooncentrale Post Poddie.

Tegelijkertijd vertelt op Drieboomlaan 69 Hoorns jongste onderduikster, Flory Polak, twee maal (ook om 11.00 uur) haar indringende verhaal. Dat doet ze in de woning waar ze haar eerste levensjaren doorbracht in het gezin van Nel en Cees Woelders. Zij voedden Flory op als hun eigen kind.

In de Achterstraat 2 is om 10.00 uur het verhaal te horen over de Joodse Elsje Trap-Beek. Zij leefde drie jaar ondergedoken in haar eigen huis in de Drieboomlaan. Haar niet-Joodse man Leo zat in het verzet . Hij was een van de drijvende krachten achter de geheime telefooncentrale Post Poddie op de Grote Oost.

De oudste ooggetuige

Om 11 uur is in het voormalige Waterschapshuis op het Grote Oost 6 het verhaal te horen over twee moedige verzetsvrouwen: Aaf Dell en Dieuw van Vliet. De twee vriendinnen hielden onder de ogen van de Duitsers onderduikers verborgen. Aaf belandde in kamp Ravensbrück en overleefde deze hel maar net.

De oudste verteller en ooggetuige tijdens deze editie van Open Joodse Huizen is Mary Wils, dochter van verzetsman Mechiel Wils. In het huis dat haar vader bouwde op Tweeboomlaan 155 doet ze om 13.00 uur haar bijzondere relaas.

Nieuwe verhalen en adressen

Nieuw dit jaar is het verhaal over de familie Stuijfbergen, een heel gezin in het verzet. Dit verhaal wordt om 12.00 uur verteld door Hans Stuijfbergen. Hij doet dat in het huis waar zijn grootouders, vader en ooms tijdens de oorlog woonden: Koepoortsweg 16. Hans is de zoon van Sam Stuijfbergen, samen met zijn oom Kees, lid van de Knokploeg Hoorn.

Kleindochter Patricia van der Pieterman vertelt om 14.00 uur op Tweeboomlaan 74 over de hulp aan onderduikers die haar grootouders boden. Haar opa Abraham betaalde daar de hoogste prijs voor. Hij werd in een subkamp van Buchenwald vermoord door de nazi’s.

Het monument voor Odile Moereels in de binnentuin van het Dijklanderziekenhuis is het decor voor een vertelling over deze moedige ziekenhuisdirectrice. Zij liet Joodse verpleegsters onderduiken door ze voor haar te laten werken. Achterneef Robert van Venetië is om 14.00 uur aanwezig om daar meer over te vertellen.

Om 15.00 uur vertelt zoon Frans van Iersel in de Baanstraat 36 over de oorlogsbelevenissen van zijn ouders en broers. Baanstraat 36 was het adres waar onderduikers werden opgevangen die met de trein in Hoorn aankwamen. Van het een kwam het ander. Eind 1944 moesten ze zelf met hun hele gezin onderduiken.

Vier grote verzetshelden

Het middagprogramma begint om 13.00 uur, met tot 16.00 uur de verhalen van vijf belangrijke Hoornse verzetshelden: Gré Visser, Koos Poll, Trien de Haan en George en Henny Trigallez-Schat. Een van hen is al geëerd met een straatnaam (J.D.Poll), de overigen krijgen een straatnaam in de nieuwe woonwijk op het Pelmolenpad.

Op Grote Oost 35 ving Gré Visser met haar man meer dan twintig onderduikers op. Ze overleefden het allemaal. Nu is daar stripwinkel Het Gele Teken gevestigd. Ab van der Deure vertelt om 13.00 uur het verhaal van deze moedige vrouw.

Schooldirecteur J.D. (Koos) Poll moest zijn spionageactiviteiten met de dood bekopen. Ergens tussen vernietigingskamp Buchenwald en Dachau raakte hij vermist. Kleindochter Anneke reconstrueerde zijn geschiedenis. Om 14.00 uur te horen en te zien in OSG-West-Friesland, in het gebouw waar Poll tijdens de oorlog directeur was.

Biograaf Bart Lankester vertelt om 15.00 uur in de zijzaal van de Grote Kerk het verhaal van Trien de Haan, een verzetsheldin zonder standbeeld, die kamp Ravensbrück overleefde. Echtgenoot Bart en tienerdochter Nellie namen na haar arrestatie de opvang van onderduikers over.

Aansluitend, om 16.00 uur, is het bijzondere verhaal te horen over Georges Trigallez en zijn toenmalige verloofde Henny Schat. Beiden zaten in het gewapende verzet en waren lid van de Knokploeg. Ook deze vertelling vindt plaats in de zijzaal van de Grote Kerk, de omgeving waar zich het grootste drama uit hun verzetsleven afspeelde. Dochters Marly en Germaine vertellen hun verhaal aan de hand van een film die de Westfriese uitgever Peter Sasburg maakte.

Twee avondvoorstellingen en een preview

Voor het eerst tijdens Open Joodse Huizen Hoorn zijn er twee avondvoorstellingen. Daarmee komt Comité 40-45 Hoorn tegemoet aan de vraag van mensen die overdag moeten werken, maar wel geïnteresseerd zijn, vertelt bestuurslid Sandra Boes.

Het avondprogramma begint met het tragische levensverhaal van Frisia Nora Benima, een jonge Joodse vrouw die penningmeester was van Koninklijke Concert en Zangvereniging Sappho. Door de anti-Joodse maatregelen moest zij haar functie en haar lidmaatschap opgeven. Ze werd gedeporteerd naar vernietigingskamp Sobibór waar ze in de gaskamers werd vermoord. De voorzitter van Sappho, Margot Bakels, is om 19.00 uur te beluisteren in de zijzaal van de Grote Kerk, waar Sappho diverse keren een concert gaf.

Om 20.30 uur interviewt journalist en schrijver Christa van Hees haar collega-journalist Martin Menger, zoon van verzetsvrouw Truus Menger. Truus en haar zusje Freddie behoorden tot de jongste gewapende verzetsstrijders van Nederland. Ze werden vooral bekend door de executie van hun verzetskameraad Hannie Schaft. Truus verwerkte haar trauma’s in haar kunst en bleef haar leven lang strijdbaar.

Direct daaraan voorafgaand geeft De Dansonderneming om 20.00 uur een preview van de voorstelling TRUUS.

Kom op tijd

De vertellingen duren maximaal drie kwartier en zijn gratis toegankelijk. Op sommige locaties is de ruimte beperkt. Kom vooral op tijd, want we beginnen op tijd en vol=vol. Lees hier het volledige programma: Programma-ojh-2025.pdf